Elmi

ریزپلاستیک‌ها، قطعات بسیار کوچک پلاستیک با اندازه‌ای کمتر از 5 میلی‌متر هستند که از تجزیه پلاستیک‌های بزرگتر، سایش لاستیک خودرو، ذرات پارچه‌های مصنوعی، یا حتی از محصولات آرایشی و بهداشتی (microbeads) به محیط زیست وارد می‌شوند. این ذرات میکروسکوپی، به دلیل اندازه کوچک و گستردگی فراوان، به یکی از تهدیدات زیست‌محیطی و بهداشتی نامرئی تبدیل شده‌اند که در تمامی اکوسیستم‌ها، از اقیانوس‌ها و خاک گرفته تا حتی هوایی که تنفس می‌کنیم، یافت می‌شوند.

منشأ و پراکندگی گسترده ریزپلاستیک‌ها آن‌ها را به تهدیدی فراگیر تبدیل کرده است. این ذرات می‌توانند از طریق فاضلاب، آب‌های روان، باد و حتی بارش باران به دورترین نقاط جهان منتقل شوند. ریزپلاستیک‌ها در اعماق اقیانوس‌ها، یخ‌های قطبی، کوه‌های بلند، و حتی در آب‌های آشامیدنی، نمک خوراکی و غذاهای دریایی مشاهده شده‌اند. به دلیل دوام بالا و سرعت تجزیه بسیار پایین، این ذرات برای مدت طولانی در محیط زیست باقی می‌مانند و به تدریج تجمع می‌یابند.

تأثیرات ریزپلاستیک‌ها بر محیط زیست و حیات وحش بسیار نگران‌کننده است. موجودات دریایی و زمینی، ریزپلاستیک‌ها را با غذا اشتباه گرفته و مصرف می‌کنند. این ذرات می‌توانند در دستگاه گوارش حیوانات تجمع یافته و منجر به انسداد، کاهش جذب مواد مغذی، و سوءتغذیه شوند. همچنین، ریزپلاستیک‌ها قادر به جذب و حمل مواد شیمیایی سمی از محیط هستند و با ورود به بدن موجودات زنده، این مواد سمی را وارد زنجیره غذایی می‌کنند. اثرات بلندمدت این پدیده بر اکوسیستم‌ها و تنوع زیستی هنوز به طور کامل شناخته نشده است.

تهدید ریزپلاستیک‌ها برای سلامت انسان نیز موضوع تحقیقات گسترده است. مطالعات نشان داده‌اند که ریزپلاستیک‌ها وارد بدن انسان نیز می‌شوند، از طریق مصرف آب آشامیدنی، غذاهای دریایی و حتی استنشاق ذرات معلق در هوا. هرچند اثرات دقیق آن‌ها بر سلامت انسان هنوز در حال بررسی است، اما نگرانی‌هایی در مورد تأثیر آن‌ها بر سیستم گوارشی، هورمونی، و حتی احتمالاً انتقال مواد شیمیایی سمی به بدن وجود دارد. مقابله با ریزپلاستیک‌ها نیازمند رویکردی جامع شامل کاهش تولید پلاستیک، بهبود مدیریت پسماند، و نوآوری در تولید مواد پایدارتر است.