تأثیر تغییرات آب و هوایی بر سطح آب دریاها و مناطق ساحلی
تغییرات آب و هوایی (Climate Change)، با پیامدهای گسترده و فزاینده خود، به طور خاص تأثیر عمیقی بر سطح آب دریاها و مناطق ساحلی در سراسر جهان گذاشته و تهدیدات جدی برای اکوسیستمها و جوامع انسانی ایجاد کرده است. از آنجایی که بخش قابل توجهی از جمعیت جهان در مناطق ساحلی زندگی میکنند، درک این تأثیرات و برنامهریزی برای مقابله با آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
عامل اصلی افزایش سطح آب دریاها، گرمایش جهانی است که دو مکانیسم عمده را به دنبال دارد: اول، انبساط حرارتی آب دریا. همانطور که اقیانوسها گرمای اضافی را جذب میکنند، آب منبسط میشود و حجم آن افزایش مییابد، که منجر به بالا آمدن سطح آب میشود. دوم، ذوب شدن یخچالهای طبیعی و صفحات یخی. افزایش دما باعث ذوب شدن سریعتر یخها در گرینلند، قطب جنوب و یخچالهای کوهستانی میشود. آب حاصل از این ذوب، به اقیانوسها میریزد و به افزایش سطح آب دریاها کمک میکند. سرعت این افزایش در دهههای اخیر به طور قابل توجهی شتاب گرفته است.
پیامدهای افزایش سطح آب دریاها بر مناطق ساحلی گسترده و فاجعهبار هستند. این پیامدها شامل افزایش فرسایش سواحل، غرق شدن مناطق پست ساحلی و جزایر کوچک، و نفوذ آب شور به آبخوانهای زیرزمینی میشود که منابع آب شیرین را آلوده کرده و کشاورزی را تحت تأثیر قرار میدهد. این امر به ویژه برای شهرهای بزرگ ساحلی و کشورهای جزیرهای کمارتفاع که جمعیت زیادی دارند، تهدیدی جدی محسوب میشود و میتواند منجر به جابجایی گسترده جمعیت شود.
علاوه بر این، افزایش سطح آب دریاها، همراه با افزایش شدت و فراوانی طوفانهای دریایی (Storm Surges) ناشی از تغییرات آب و هوایی، خطرات سیلابهای ساحلی را به شدت افزایش میدهد. حتی افزایشهای کوچک در سطح آب دریا میتواند تأثیر مخرب طوفانها را به طور چشمگیری تقویت کند و به زیرساختها، خانهها و مزارع آسیب برساند. برای مقابله با این تهدیدات، نیاز به اقدامات سازگاری (مانند ساخت سدها و دیوارهای دریایی، جابجایی جوامع، و احیای اکوسیستمهای محافظ مانند تالابها و جنگلهای مانگرو) و همچنین کاهش انتشار گازهای گلخانهای برای کند کردن روند گرمایش جهانی و افزایش سطح آب دریاها، ضروری است.