کاربرد سنجش از دور در تحلیل پوشش گیاهی و تغییرات کاربری اراضی
سنجش از دور (Remote Sensing) به مجموعه فناوری‌هایی اطلاق می‌شود که امکان جمع‌آوری اطلاعات درباره یک شیء یا پدیده را بدون تماس فیزیکی با آن فراهم می‌آورند. این فناوری، با استفاده از حسگرهای نصب شده بر روی ماهواره‌ها، هواپیماها، یا پهپادها، داده‌های تصویری و طیفی را از سطح زمین جمع‌آوری می‌کند. یکی از مهم‌ترین و گسترده‌ترین کاربردهای سنجش از دور، در تحلیل پوشش گیاهی و تغییرات کاربری اراضی است. این تحلیل‌ها برای درک روندهای زیست‌محیطی، مدیریت منابع طبیعی، برنامه‌ریزی شهری، و ارزیابی تأثیرات تغییرات اقلیمی ضروری هستند.
سنجش از دور با ارائه دیدگاه وسیع و دوره‌ای از سطح زمین، ابزاری بی‌نظیر برای پایش پوشش گیاهی فراهم می‌آورد. تصاویر ماهواره‌ای با وضوح مکانی و زمانی بالا، به دانشمندان اجازه می‌دهند تا سلامت و تراکم پوشش گیاهی، نوع گونه‌های گیاهی، و چرخه‌های فصلی رشد را رصد کنند. برای مثال، شاخص‌هایی مانند شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI)، که از تفاوت در بازتاب نور قرمز و مادون قرمز توسط گیاهان سبز محاسبه می‌شود، به طور گسترده برای ارزیابی سلامت گیاهان و پایش خشکسالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اطلاعات برای کشاورزی دقیق، مدیریت جنگل‌ها، و حفاظت از تنوع زیستی حیاتی هستند.
علاوه بر پوشش گیاهی، سنجش از دور ابزار قدرتمندی برای تحلیل تغییرات کاربری اراضی است. با مقایسه تصاویر ماهواره‌ای جمع‌آوری شده در طول زمان، می‌توان تغییرات در الگوهای استفاده از زمین را شناسایی کرد؛ مانند گسترش مناطق شهری، جنگل‌زدایی، تبدیل زمین‌های کشاورزی به مناطق مسکونی، یا بیابان‌زایی. این تحلیل‌ها اطلاعات مهمی برای برنامه‌ریزی شهری پایدار، مدیریت بلایای طبیعی، ارزیابی تأثیر پروژه‌های توسعه‌ای، و نظارت بر رعایت قوانین زیست‌محیطی فراهم می‌کنند.
با پیشرفت در فناوری حسگرها، الگوریتم‌های پردازش تصویر، و ابزارهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، دقت و کارایی کاربردهای سنجش از دور در حال افزایش است. این پیشرفت‌ها امکان شناسایی الگوهای پیچیده‌تر، تحلیل‌های دقیق‌تر در مقیاس‌های کوچک‌تر، و حتی پیش‌بینی روندهای آتی را فراهم آورده‌اند. با توجه به چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی و کاهش منابع طبیعی، سنجش از دور بیش از پیش به عنوان یک ابزار کلیدی برای درک و مدیریت کره زمین و حفظ پایداری زیست‌محیطی، اهمیت پیدا می‌کند.